متابی سولفیت سدیم با نام دیگر (سدیم پیروسولفیت)ترکیبی غیرآلی میباشد.
فرمول این ماده شیمیایی Na2S2O5 بوده و ساختار متابی سولفیت سدیم S2O5-2 در واقع ترکیبی از دی تیونیتS2O2-4 و دی تیونات S2O2-6 میباشد.
در واقع این چنین میتوان گفت که متابی سولفیت سدیم، پودر بلوری است که از دی اکسید گوگرد به دست میآید.
چگالی این ترکیب بین 1 تا 2/1 میلیگرم برلیتر بوده و در دمای بالای 120 درجه سانتیگراد تجزیه میگردد.
محفظه متا بی سولفیت سدیم باید کاملا عایقبندی شده باشد. در غیر اینصورت به دلیل مجاورت با هوا به سرعت اکسید میگردد و اگر به درستی نگهداری نشود دانههایی سخت در محصول به وجود خواهد آمد.
انواع متابی سولفیت سدیم ها به راحتی در آب قابل حل بوده که باعث جذب اکسیژن موجود در آب و آزاد شدن دی اکسید گوگرد میشود.
این مسئله باعث ایجاد بویی نامطبوع و مشکلات تنفسی خواهد شد و میتواند مشکلات اکوسیستمی ایجاد کند، به همین دلیل استفاده از این ترکیب به نسبت گذشته کاهش یافته است.
این ماده شیمیایی را میتواندبا اسیدها ترکیب شده و باعث آزاد شدن دی اکسید گوگرد شود.
در محلولهای آبی نیز به صورت سدیم بی سولفیت خواهد بود.
یکی از مکانیسمهای تشکیل متابی سولفیت سدیم تبخیر سدیم سولفیت اشباع شده با گاز دی اکسید گوگرد میباشد.2 HSO3- ⇌ H2O + S2O52-
از کاربردهای متابی سولفیت سدیم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- در صنایع غذایی به عنوان آنتی اکسیدان و نگهدارنده (در چیپس، نوشابه و نوشیدنیهای پودری)
2- یکی از مواد اولیه مورد استفاده در قرص Campden برای تهیه شراب و آب جو
3- در صنایع دارویی و شیمیایی به عنوان عامل کاهنده در جداسازی آلدئیدها و کتونها برای از بین بردن زبالههایی که در رنگ سازی ایجاد شده و حاوی برم بوده استفاده میشود .
4- برای حذف کلر در آب آشامیدنی
5- برای تمیز کردن غشای اسمزی معکوس آب آشامیدنی در سیستمهای آب شیرین کن
6- پاکسازی تجهیزات در آبجو سازی خانگی
7- از بین بردن اکسیژن حاصل از آب تغذیه دیگهای بخار آب
8- تمیز کردن و سفید کردن پشم و الیاف گیاهی
9- رنگرزی پارچه و چاپ برای آماده سازی فتس نیلی و حل کردن دیگر رنگها
10- حل کردن عصارههای دباغی
11- کاغذسازی جهت سفید کردن خمیر چوب
12- در صنایع عکاسی و فیلم جهت آمادهسازی حلالهای مناسب برای حمام تثبیت کننده اسیدی
13- در کنار محلولهای بیحسی موضعی از جمله لیدوکائین جهت جلوگیری از اکسید شدن آدرنالین تنگ کننده عروق و افزایش طول عمر محلول
14- در صنایع داروسازی در برخی قرصها از جمله پاراستامول